Giải thưởng - LHP

Amour lấy cả nước mắt và Cành cọ vàng Cannes 2012

29/05/2012

Mưa tầm tã làm ướt át ngày bế mạc Liên hoan phim Cannes lần thứ 65, nhưng không hề gì khi Cành cọ vàng được trao cho bộ phim Amour. Được đạo diễn một cách tài hoa với nét chấm phá dịu dàng không đúng kiểu của đạo diễn người Áo Michael Haneke, câu chuyện phim nói về hai vợ chồng 'răng long đầu bạc' tuổi bát tuần đối mặt với cái chết — được thể hiện tuyệt vời bởi nam diễn viên người Pháp Jean-Louis Trintignant và nữ diễn viên Emmanuelle Riva — đã khiến khán giả sững sờ trong cảm xúc sâu lắng và nghệ thuật.

Những ngày tiến tới lễ trao giải, khắp liên hoan bàn tán xôn xao rằng Amour không có cơ hội thắng giải quan trọng vì chủ tịch ban giám khảo, đạo diễn người Italia Nanni Moretti, cực kỳ không ưa bộ phim bạo lực gây sốc của Haneke hồi năm 1997, Funny Games. Trong ban giám khảo năm nay còn có ba đạo diễn khác (Alexander Payne, Raoul Peck và Andrea Arnold); một nhà thiết kế thời trang (Jean Paul Gaultier); và bốn diễn viên (Hiam Abbass, Diane Kruger, Ewan McGregor và Emmanuelle Devos). Việc Haneke đã đoạt Cành cọ vàng năm 2009 cho bộ phim The White Ribbon được xem là một yếu tố nữa chống lại ông.

Đánh giá bằng một sự hoan nghênh nhiệt liệt kéo dài khác thường đối với công bố Cành cọ vàng này, có vẻ như Amour là lựa chọn khả dĩ duy nhất. Lúc nhận giải, đạo diễn Haneke chia sẻ sân khấu với hai diễn viên trong bộ phim, cả hai cùng bước lên sân khấu. Riva, sinh năm 1927, lần tham dự Cannes chính thức cuối cùng là năm 1959 với bộ phim kinh điển của Làn sóng Pháp mới, Hiroshima Mon Amour của Alain Resnais. Cả Riva lẫn Trintignant phát biểu ngắn gọn sau Haneke. Vẻ yếu ớt thấy rõ của Trintignant (sinh năm 1930), mà sự nghiệp đáng kinh ngạc bao gồm một số phim nổi tiếng nhất châu Âu trong nửa thế kỷ qua — A Man and a Woman, Z, My Night at Maud’s, The Conformist — nói rằng, với ông, đạo diễn Haneke là đạo diễn vĩ đại nhất còn đang làm nghề hiện nay.

Nữ diễn viên Emmanuelle Riva, đạo diễn Michael Haneke và nam diễn viên Jean-Louis Trintignant

Chịu phiền vì thời tiết lạnh giá, mưa gió bất thường, sự kiện năm nay được đặc trưng bằng một thảm đỏ ướt sũng và những ngôi sao điện ảnh run lẩy bẩy. Tâm trạng giới phê bình xem ra cũng nặng trĩu, và, ngồi trong nhà hát trước sảnh đường mà lễ trao giải diễn ra, các nhà phê bình tiếp tục phát tiết nỗi u uất bằng cách la ó phản đối bộ phim Reality của đạo diễn người Ý Matteo Garrone, bất ngờ — và rất xứng đáng — thắng Giải thưởng lớn (Grand Prix). Giải thưởng này do nữ diễn viên người Iran Leila Hatami (A Separation) trao, và giải thưởng này, cũng như những giải thưởng chính khác, được chánh chủ khảo Moretti công bố. Reality nói về một người bán cá đã phá hỏng đời mình khi trở nên bị ám ảnh với việc xuất hiện trên một chương trình truyền hình thực tế. Đạo diễn Garrone đã từng đoạt Cành cọ vàng năm 2008 cho bộ phim Gomorrah.

Đạo diễn phim Reality Matteo Garrone

Giải dành cho đạo diễn còn gây sốc hơn nữa khi Moretti xướng tên đạo diễn Mexico Carlos Reygadas, bộ phim tranh giải mang tính thử nghiệm, tĩnh lược của ông, Post Tenebras Lux, đã bị la ó phản đối dữ dội sau khi trình chiếu cho giới báo chí. Giải kịch bản về tay một tên tuổi khác, Beyond the Hills, từ đạo diễn người Romania Cristian Mungiu.

“Trước hết, thật vui khi lại có mặt ở đây,” Mungiu phát biểu bằng tiếng Anh, lưu ý rằng phim của ông, về sự áp bức trong một tu viện, là dựa theo một câu chuyện có thật với những con người thật gánh chịu.

Các ngôi sao trẻ của ông, Cristina Flutur và Cosmina Stratan, cùng chia nhau giải dành cho nữ diễn viên, do nam diễn viên Alec Baldwin trao, ông ở Cannes để quay một phim tài liệu với đạo diễn người Mỹ James Toback.

Cristina Flutur và Cosmina Stratan chia giải dành cho nữ diễn viên

Giải dành cho nam diễn viên, do nữ diễn viên Củng Lợi trao, đã thuộc về nam diễn viên xuất sắc người Đan Mạch Mads Mikkelsen, thủ vai một thầy giáo bị kết tội quấy rối tình dục trẻ em trong bộ phim nghệ thuật The Hunt của Thomas Vinterberg.

“Tôi xúc động, rất xúc động,’ Mikkelsen nói, anh được khán giả quốc tế biết đến nhiều qua vai phản diện trong phim bom tấn Casino Royale. Mikkelsen nói rằng anh muốn chia sẻ giải thưởng này với tất cả mọi người anh đã làm việc cùng trong bộ phim, bao gồm Vinterberg, tác phẩm siêu tuyệt The Celebration của ông đã đồng nhận Giải thưởng của ban giám khảo Cannes năm 1998.

Củng Lợi và nam diễn viên xuất sắc Mads Mikkelsen

Giải Camera vàng dành cho phim đầu tay, thuộc về bộ phim xứng đáng Beasts of the Southern Wild của Mỹ do Benh Zeitlin đạo diễn.

“Đây là giải phim đầu tay dành cho tất cả những ai đã làm ra nó,” đạo diễn Zeitlin nói, phim này của ông từng trình chiếu tại Liên hoan phim Sundance hồi tháng 1. “Cám ơn tất cả mọi người đã giúp tôi làm bộ phim này,” ông nói, thêm rằng, khi ông lớn lên, “Cannes là thánh đường, và bạn sẽ không bao giờ biết liệu mình có được phép nhảy múa tại liên hoan này không.”

Giải Cành cọ vàng dành cho phim ngắn, do đạo diễn người Bỉ Jean-Pierre Dardenne và mữ ca sĩ người Australia Kylie Minogue công bố, thuộc về phim Sessiz-Be Deng của Thổ Nhĩ Kỳ, do L. Rezan Yesilbas đạo diễn.

Giải thưởng của ban giám khảo dành cho The Angel’s Share, bộ phim tham gia tranh giải tại Cannes lần thứ 11 của đạo diễn người Anh Ken Loach. Cannes nổi tiếng về lòng trung thành của đạo diễn, giải thích duy nhất thực sự cho lý do tại sao bộ phim nhẹ cân này tham gia tranh giải. Đạo diễn người Iran Abbas Kiarostami cũng quay lại tranh giải, lần thứ năm, với Like Someone in Love, một câu chuyện chẳng có gì đáng nhớ quay tại Nhật Bản về một ông già, một gái gọi và bạn trai của cô ta, không được giải nào.

Một cảnh trong phim The Angel’s Share

Từ khi trở thành tổng giám đốc liên hoan phim, Thierry Frémaux đã biến Cannes thành cơ hội trình chiếu phim các loại, những tác phẩm chịu ảnh hưởng Hollywood và Hồng Kông chứ không chỉ có điện ảnh nghệ thuật châu Âu. Đây là một thử nghiệm hay, dù những mẫu thử nghiệm đình đám nhất năm nay toàn là bù nhìn và ra về tay trắng: Lawless, câu chuyện thời cấm rượu đen tối từ đạo diễn người Australia John Hillcoat, và Killing Them Softly, một phim bắn giết tưng bừng với Brad Pitt đóng chính từ đạo diễn người New Zealander Andrew Dominik.

Lại một lần nữa, hạng mục cạnh tranh chính không đem đến thứ nhiệt tình lại được khơi dậy ở một nơi khác tại liên hoan. Bộ phim rất được quan tâm After Lucia, từ biên kịch và đạo diễn người Mexico Michel Franco, đã chiếm được sự yêu mến của giới phê bình lẫn những vinh dự cao nhất tại hạng mục Un Certain Regard, một hạng mục phụ dành cho những tác phẩm mang tính đột phá. Phim là câu chuyện đau lòng về một nữ sinh trung học, ngay sau khi chuyển đến sống ở một thành phố mới, ngày càng bị bạn cùng lớp hành hạ. Một ví dụ hấp dẫn, gần như quá là giáo khoa về phim nghệ thuật đương đại, After Lucia thành công vì không có gì cường điệu qua hình ảnh hay lời thoại, và người kể chuyện gắn liền vào một nhân vật tâm lý phức tạp. Ở mức đơn giản nhất, phim dường như là về nạn bạo hành, nhưng, khi câu chuyện mở ra và đào sâu hơn, và đám học sinh bóc trần nhân thân của cô gái, phim đã trở thành một cuộc điều tra vào chủ nghĩa phát xít.

Poster phim After Lucia

Giải thưởng chính tại hạng mục Quinzaine des Réalisateurs (Directors’ Fortnight), một hạng mục danh giá song song với hạng mục cạnh tranh chính thức tại liên hoan từng là bệ phóng cho nhiều sự nghiệp quan trọng, đã thuộc về phim No, từ đạo diễn người Chilê Pablo Larraín. Là một trong những phim được khen ngợi nhiệt liệt tại đây, No thể hiện diễn xuất tuyệt vời của Gael García Bernal trong vai một tay quảng cáo khôn khéo, vào lúc Chilê trưng cầu ý dân năm 1988, giúp tạo ra một chiến dịch vận động truất phế Tướng Augusto Pinochet. Đã được Sony Pictures Classics mua quyền phát hành, bộ phim này đúng là loại tác phẩm táo bạo đầy thẩm mỹ, tăng cường sinh lực một cách trí tuệ mà Cannes rất cần để khuấy động sự kiện và giới phê bình.

Giải thưởng lớn tại Critics’ Week, một hoạt động bên lề khác của Cannes, nổi tiếng phát hiện những tài năng trẻ, đã được trao cho Aquí y Allá (Here and There), nói về một người đàn ông Mexico mới từ Mỹ trở về, do đạo diễn người Tây Ban Nha Antonio Méndez Esparza đạo diễn.
  • Giải thưởng chính tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 65, 2012
Cành cọ vàng dành cho phim xuất sắc: Amour (Love), đạo diễn Michael Haneke

Giải thưởng lớn của ban giám khảo:
 Reality, đạo diễn Matteo Garrone

Đạo diễn xuất sắc:
 Carlos Reygadas với phim Post Tenebras Lux

Kịch bản xuất sắc:
 Cristian Mungiu với Beyond the Hills

Camera vàng:
 Beasts of the Southern Wild, đạo diễn Benh Zeitlin

Giải thưởng của ban giám khảo:
 The Angels' Share, đạo diễn Ken Loach

Nam diễn viên xuất sắc: Mads Mikkelsen, The Hunt

Nữ diễn viên xuất sắc: Cosmina Stratan và Cristina Flutur, Beyond the Hills

Cành cọ vàng dành cho phim ngắn:
 Silence (Sessis-Be Deng), đạo diễn L. Rezan Yesilbas
  • Hạng mục Un Certain Regard
Giải Un Certain Regard: After Lucia (Después de Lucía), đạo diễn Michel Franco

Giải đặc biệt của ban giám khảo: Le Grand Soir, Gustave de Kervern và Benoît Delépine

Nữ diễn viên xuất sắc: Emile Dequenne, Loving Without Reason và Suzanne Clement, Laurence Anyways

Danh hiệu đặc biệt do ban giám khảo trao tặng: Djeca (Children of Sarajevo), đạo diễn Aida Begic

Dịch: © Yên Khuê @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The New York Times


Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi