Shang-Chi (Simu Liu) trong Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings của Marvel Studios

Cuối tháng 7, Paramount Pictures đã rút Clifford The Big Red Dog khỏi lịch phát hành. Đầu tháng 8, Sony phát hành trailer cho Venom: Let There Be Carnage mà hiếu kỳ thay lại không cho ngày phát hành vào. (Bộ phim hiện có lịch phát hành 24 tháng 9.) Các dấu hiệu đáng lo ngại cho một ngành điện ảnh đang cố gắng chậm chạp trườn trở về tình trạng hồi phục.

Việc này đưa chúng ta đến với Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings của Marvel (đã có tựa phát hành ở Việt Nam là Shang-Chi và huyền thoại thập nhân). Phim siêu anh hùng võ thuật có lịch phát hành độc quyền rạp ngày 3 tháng 9, kỳ cuối tuần Lễ Lao động. Nhưng bất chấp đồn thổi ngày càng lớn về việc phát hành song song, Disney có nên cân nhắc phát hành phim trên Disney+ Gói Cao cấp?

Lợi: Kiếm tiền

Từ 2010, phòng vé khung tháng 6-7 trong hè thường mang về 2,5 tỉ USD doanh thu ở Bắc Mỹ. Năm nay, khung thời gian hai tháng này chỉ thu về khoảng 885 triệu USD. So sánh cùng kỳ, phòng vé Bắc Mỹ 2021 chỉ kém năm 2020 15%, nhưng sụt khoảng 75% so với doanh thu năm 2019. Khoảng 15% rạp chiếu ở Bắc Mỹ vẫn đóng cửa vào thời điểm bài viết. Xét tổng thể, cuộc hồi sức trở về thể trạng trước COVID nói nhẹ thì ảm đạm còn nói thẳng ra thì thảm họa.

Black Widow thu về 60 triệu USD doanh thu Video theo yêu cầu cao cấp (PVOD) qua Gói Cao cấp vào cuối tuần mở màn trong khi Jungle Cruise thu về 30 triệu USD, theo Disney. Shang-Chi có khả năng thu về đâu đó giữa hai con số trên và Disney giữ 80% doanh thu Gói Cao cấp thay vì 50-60% doanh thu rạp Bắc Mỹ. Vì COVID và con số phòng vé suy sụp, có thể lý luận rằng không vậy thì Disney sẽ không cách nào kiếm được số tiền này. Nó là một dòng lợi nhuận thêm giúp chống đỡ Shang-Chi.

Black Widow có sụt giảm sâu nhất khi sang cuối tuần thứ hai, đang trên đà trở thành một trong những phim MCU có doanh thu thấp nhất

Hại: Tự cắn cấu doanh thu

Có thể dễ dàng tranh luận rằng phát hành cùng ngày là ăn lấn vào phòng vé, đặc biệt là vào tiềm năng kiếm tiền dài hạn của một bộ phim. Ta sẽ phải xem Jungle Cruise làm ăn ra sao trong cuối tuần thứ hai. Nhưng Black Widow có sụt giảm sâu nhất khi sang cuối tuần thứ hai (giảm 68%) so với bất kỳ phim Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU) nào. Tuy đây là phim Marvel vượt mốc 150 triệu USD nhanh nhất tại phòng vé Bắc Mỹ trong đại dịch (và hiện thu về gần 345 triệu USD toàn cầu), nó đang trên đà trở thành một trong những phim MCU có doanh thu thấp nhất. (Nhưng nó chưa được phát hành ở Trung Quốc, là thị trường nước ngoài lớn nhất của Marvel.)

Gói Cao cấp cũng đóng vai trò một lần mua trị giá 30 USD thay vì một lần thuê phim, đặt giới hạn lên lượt xem rạp lặp lại mà những phim này sẽ tạo ra. Phim MCU thu về hơn 96% toàn bộ doanh thu nội địa phòng vé từ 45 ngày đầu phát hành, đặt tầm quan trọng lớn hơn vào con số cuối tuần mở màn và duy trì thành tích mạnh trong tuần. Việc có mặt trên Gói Cao cấp làm phức tạp công thức này. Cũng đáng chỉ ra Disney chưa công bố thêm số liệu Gói Cao cấp nào cho Black Widow sau ngày ra mắt.

Lợi: Đẩy mạnh Disney+

Trong tháng 2 năm 2019, CEO Disney Bob Iger nói công ty đang dịch chuyển để biến kinh doanh thẳng tới khách hàng (tức là trực tuyến) thành ưu tiên số một. Các động thái tiếp theo của Nhà Chuôt, như bơm cho Disney+ một luồng đều đặn phim lớn từ Mulan tới Soul tới Black Widow và Jungle Cruise, đã ủng hộ ý tưởng đó.

Disney_+ được biết đang có 110 triệu thuê bao toàn cầu, nhưng đã thấy tăng trưởng chậm ở Mỹ trong nửa đầu 2021, theo The Information. Cung cấp cho khách hàng một lượng vô số gói linh hoạt và lựa chọn có một phim Marvel lớn là cách làm ăn tốt giữa đại dịch. Nó đưa ra thêm một lý do nữa để có thuê bao mới và một điểm thu hút bom tấn để những thuê bao từ trước gắn bó thêm với dịch vụ.

Cổ phiếu Disney tăng 4% sau thông báo Black Widow thu về 60 triệu USD trên Disney+, tương đương khoảng 2 triệu đơn vị mua. Họ sẽ kỳ vọng một lần phát hành thành công nữa để củng cố giá cổ phiếu của công ty.

Phản ứng của Disney trước đơn kiện của Johansson gửi thông điệp xa lánh toàn năng tới toàn ngành

Hại: Khiến nhân tài tránh xa

Bất chấp các tin đưa rằng Marvel Studios đang cố gắng đàm phán lại các hợp đồng với nhân tài từ tháng 12 trong trường hợp COVID ép phải hành song song thêm, công ty mẹ Disney hình như không cảm thấy cần phải đạt một thỏa thuận tài chính vừa lòng đôi bên với Scarlett Johansson khi Black Widow phát hành cả ngoài rạp lẫn trên Gói Cao cấp của Disney+. (Giám đốc Marvel Studios Kevin Feige được biết là rất bực tức cách tiếp cận của Disney.) Thiếu đền bù đã khiến Johansson đâm đơn kiện Disney, nghe nói đã khiến những ngôi sao như Emma Stone, Emily Blunt và Gerard Butler nghĩ lại về các gói tài chính của họ khi việc phát hành thay đổi. Được biết Dwayne Johnson hiện không cân nhắc bất cứ hành động pháp lý nào.

Cả Disney hay Warner Bros. đều đáng khiển trách vì lựa chọn phát hành đồng thời trong đại dịch. Tuy WB không báo trước cho các tài năng và cộng sự hàng đầu nhưng đã quay lại trả chục triệu USD để đền lợi nhuận bao sau và khiến các tài năng cảm thấy được bù đắp. Không đạt được thỏa thuận tài chính có lợi đôi bên với Johansson, và rồi phát hành một thông báo cau có phản hồi đơn kiện của cô, là gửi thông điệp xa lánh tài năng tới toàn ngành.

Nếu Shang-Chi được phát hành đồng thời, Disney phải sửa đổi hợp đồng của các thành viên nhận lợi nhuận từ phim, thì không phải vì lý do nào khác ngoài tránh thêm ác mộng PR nữa.