Belfast khắc họa một cậu bé đang phân biệt đúng sai trong bối cảnh hỗn loạn đạo đức của chiến tranh

Sau một đoạn phim ngắn về các địa danh tiêu biểu của thành phố này ngày nay, bảng màu phai dần thành đen trắng và chúng ta đang đi trên một con phố ồn ào của Belfast năm 1969, khi Buddy (Jude Hill) và bạn bè chạy cuồng mê mải dưới sự trông chừng của các bậc cha mẹ. Cảnh thanh bình hậu chiến (graffiti tôn vinh cầu thủ bóng đá quê hương Danny Blanchflower trang trí nổi bật trên một bức tường gạch) mãn nguyện như thế phút chốc bị gián đoạn bởi một cuộc xâm lược sắp tới: Gần như ngay lập tức, khoảnh khắc ấy đã trở thành viễn cảnh ác mộng về nhạc rock, hộp đêm, nổ bom và kính vỡ.

Hóa ra, chủ mưu là những người theo đạo Tin lành đang có ý định khủng bố cư dân Công giáo trong cái khu phố mà cả hai nhóm này đã sống hạnh phúc với nhau một thời gian dài như Buddy có thể nhớ được. Giờ đây, cậu bé phải học cách xoay xở với những tên côn đồ địa phương, những kẻ cơ hội rình rập thực tế chính trị biến động, bắt cậu bé phải chọn đứng về phe nào. (Một đứa bạn lớn hơn khuyên Buddy, trả lời sao mà khỏi lãnh “một cục đàm” vào mặt là câu trả lời đúng.)

Từ trái qua: Judi Dench, Jude Hill, và Ciarán Hinds trong Belfast

Mặc dù xung đột tôn giáo tạo nền căng thẳng, thường bùng nổ trong câu chuyện tuổi mới lớn của Buddy, nhưng đó hoàn toàn không phải là sự kiện chính: Bố cậu (Jamie Dornan), đang làm công việc xây dựng ở Anh, nuôi mộng định cư bên này vĩnh viễn, trái với mong muốn của Mẹ (Caitriona Balfe), người vợ nội trợ xinh đẹp quyến rũ đã thay chồng quán xuyến gia đình, nuôi nấng Buddy và người anh trai và đóng thuế cho chồng.

Ngoài cảm nhận những lo lắng của người lớn — và được được cha đạo hay hù dọa ở nhà thờ chủ nhật nào cũng bảo cậu rằng cậu sẽ xuống thẳng địa ngục — Buddy đang ấp ủ mối tình đầu của cậu, quanh quẩn gây ấn tượng với người yêu bằng điểm tốt. Nhưng ngay cả bài tập về nhà bằng cách nào đó cũng quay trở lại cảnh bạo lực leo thang bên ngoài cửa nhà cậu. Trong khi làm bài tập toán với Ông (Ciarán Hinds), ông nội đề nghị Buddy giải toán bằng cách rải cược. “Nhưng chỉ có một câu trả lời đúng thôi mà,” cậu bé nhấn mạnh. “Nếu trả lời mà đúng thì người ta đâu có làm nổ tung nhau,” Ông phản bác lại một cách triết lý.

Những người theo đạo Tin lành đang có ý định khủng bố cư dân Công giáo trong cái khu phố mà cả hai nhóm này đã sống hạnh phúc với nhau một thời gian dài như Buddy có thể nhớ được

Ông và Bà (Judi Dench) có thể dựa vào thông thái sẵn có và hài hước mà cung cấp sự nhẹ nhõm xuyên suốt cho Belfast, được Branagh viết bằng cách khai thác và nghiền ngẫm những ký ức thời thơ ấu của chính mình. Hill tài năng đã làm sống động những đam mê và khao khát mới chớm của một cậu bé 9 tuổi điển hình — và những căng thẳng xảy ra khi nói đến sức cám dỗ của văn hóa đại chúng và những phán xét về tôn giáo. Nhưng người lớn xung quanh cậu bé mới chính là những người tạo ấn tượng sống động và đáng yêu nhất. (Dornan, được biết đến với vai diễn trong phim Fifty Shades of Grey, đặc biệt gây ấn tượng trong vai ông Bố đầu óc thực dụng).

Một số khoảnh khắc xúc động nhất của Belfast đến bằng ngôn ngữ bay bổng của nó, mà bàn tay khéo léo của Branagh đã biến những bài phát biểu buồn tẻ thành những giai điệu vút nên lời về sức lôi kéo không thể diễn đạt được mà mái ấm, gia đình, sự trốn chạy và khám phá bản thân đặt ra.

Jamie Dornan (phải) đặc biệt gây ấn tượng trong vai anh chàng Pa đầu óc thực dụng và Ma, người vợ nội trợ xinh đẹp quyến rũ (Caitriona Balfe)

Căng thẳng trong câu chuyện của Belfast có thể bắt nguồn từ việc Bố và Mẹ quyết định đi hay ở, nhưng đó là giàn giáo cho những mảng miếng chứa đựng sự thật buốt nhói, chẳng hạn khi Buddy và gia đình cậu chúi mũi theo bản năng lúc quan sát chiếc ô tô bay trong phim Chitty Chitty Bang Bang, hoặc sau đó, khi cậu bé bị cuốn vào cuộc bạo loạn cướp bóc tại một siêu thị địa phương và hân hoan trở về nhà với hộp bột giặt tăng cường enzyme.

Màn đó kết thúc như hầu hết người xem sẽ mong đợi, cả hài lòng lẫn đáng sợ. Khắc họa một cậu bé đang phân biệt đúng sai trong bối cảnh hỗn loạn đạo đức của chiến tranh, Belfast tham gia vào danh sách thiêng, từ Hope and Glory của John Boorman đến Jojo Rabbit của Taika Waititi. Branagh đã tạo ra một bổ sung cảm động và thực sự thú vị vào danh sách đó, hướng dẫn một dàn diễn viên cự phách và đưa hết tầm nhìn của anh vào những đoạn cắt hoàn hảo nhịp phách (và không ngắt quãng khiến người ta hài lòng) từ danh mục đĩa hát của Van Morrison. Nếu bản năng muốn làm hài lòng của anh đôi khi đi quá đà — một cảnh với Bố và Mẹ trên nền ca khúc Everlasting Love thuộc Top 40 thực sự là quá dễ thương — thì bản năng đó thường có lợi cho anh trong một bộ phim mà, tận những giây phút cuối cùng, vẫn cố gắng để đem lại niềm vui lẫn nỗi đau lòng.

Belfast là hồi ức khó cưỡng của Kenneth Branagh về việc lớn lên giữa thời tao loạn ở Bắc Ireland

Nếu người ta tin được những hồi ức của anh, thì Branagh có mặt trong hàng dài những người kể chuyện thú vị một cách ấm áp và cảm tính. Với Belfast, anh đã khiến hàng dài những người kể chuyện như thế đó tự hào.